مدیریت شهری و ساختار آن در ایران

دانلود تحقیق پایان نامه رشته مدیریت

مدیریت شهری و ساختار آن در ایران
 

هدف از این تحقیق بررسی ساختار و سطوح مدیرت شهری در ایران می باشد.

ساختار مديريت شهري در ايران

در ايران از آنجاييکه شهرداري‏ها بيشتر از گونه سازمان‏هاي محلي هستند- نه حکومت محلي مستقل- مديريت شهري به تنهايي از سوي آنها انجام نمي‏گيرد. از اين رو با توجه به ارتباطات و تأثيراتي که سازمان‏هاي کشوري و استاني بر مديريت شهري اعمال مي‏کنند مي‏توان براي مديريت شهر در ايران سه سطح قائل شد: [سعيدنيا،1383، ص 63،]
1-    سطح کلان 
2-    سطح منطقه‏اي
3-    سطح محلي

مديريت شهري
متناسب با رشد و توسعه شهرها در كشورهاي مختلف جهان، مديريت شهري نيز به مرور تكامل يافته است بطوريكه امروز شاهد ظهور سبك‌هاي نوين و خلاقانه فراواني در اين حوزه هستيم. روند تغييرات جهاني و منطقه‌اي چنان پرشتاب گشته كه امروز بحث‌هاي فراواني در ميان متخصصان، صاحبنظران و انديشمندان جهان در زمينه شهرهاي آينده (در حيطه علم آينده‌پژوهي) نيز مطرح است. اين مطالعات حاكي از دغدغه‌هاي جدي مديران ملي و شهري براي برنامه‌ريزي پيش‌دستانه در مواجهه با مسايل آينده است بطوريكه بتوانند شاهد توسعه پايدار كيفيت زندگي شهري مردم باشند. به منظور آشنايي بيشتر با مقوله مديريت شهري، ناگزير از بررسي برخي مفاهيم اصلي در اين زمينه هستيم.

مفهوم مديريت شهري
وقتي بحث از مديريت شهر به ميان مي‏آيد با مجموعه‏اي از واژگان و عبارت و اصطلاحات مختلف روبرو مي‏شويم که برخي از آنها داراي مفاهيم يکساني هستند و برخي به جاي يکديگر به کار گرفته مي‏شوند. همچنين در زبان فارسي بسياري از اين کلمات و اصطلاحات، لاتين، يک معادل فارسي دارند. نمونه‏ هايي از اين واژگان عبارتند از: 
Urban Administration         City Governance        Municipal Government
City Management         Urban Government        Urban Governance

اگرچه در کشور ما تمام و يا برخي از مفاهيم فوق به اشتباه به جاي يکديگر به کار گرفته مي‏شوند، اما بايد به خاطر داشت که مفاهيم فوق داراي يک معنا نيستند. با توجه به تعدد عبارات و واژگان مرتبط، برخي از آنها را به صورت مجزا مورد بررسي قرار مي‏دهيم. 

حکومت شهري: حکمروايي شهري و حکومت شهري دو مورد از عباراتي هستند که به اشتباه به جاي يکديگر مورد استفاده قرار مي‏گيرند. حکمروايي شهري  مفهومي گسترده‏تر از حکومت شهري  دارد. حکمروايي عموماً حالتي را توصيف مي‏کند که در آن دولت، جامعه مدني و بخش خصوصي در اداره امور درگير مي‏شوند. اين موضوع به اين معني است که اداره امور شهر فقط محدود به دولت (دولت محلي) نبوده و تمامي ذينفعان از جمله دولت‏هاي ملي و منطقه‏اي (ايالتي و ولايتي)، بخش خصوصي، سازمان‏هاي عيردولتي، سازمان‏هاي اجتماعي، رسانه‏هاي جمعي، انجمن‏هاي تخصصي و ساير اعضاي جامعه مدني در آن سهيم هستند. از طرف ديگر مفهوم حکمروايي شهري بيشتر بر نهادها و فرآيندها تأکيد مي‏کند و اين به مفهوم درگير کردن تمامي ذينفعان در فرآيند تصميم‏سازي در زمينه‏هاي مختلف امور شهري است. [UN-HABITAT; 2004; Page 7-8]

حکومت محلي: بنابر تعريف ارائه شده توسط سازمان ملل متحد ، واژه حکومت محلي به تقسيم‏بندي سياسي يک کشور و يا يک ايالت (در سيستم فدرال) اشاره دارد که به وسيله قانون ايجاد شده و کنترل اساسي امور محلي همچون قدرت وضع ماليات را در دست دارد و هيأت اداره کننده حکومتي  چنين موجوديتي به صورت محلي انتخاب مي‏گردد. [مقيمي، 1382، ص 39]
در تعريف مذکور بر چند نکته کليدي توجه شده است: اولاً حکومت محلي بايستي به وسيله قانون ايجاد شده باشد. ثانياً بر امور محلي کنترل اساسي داشته باشد و ثالثاً هيأت اداره کننده منتخب مردم محل باشد. 

بر اساس تعريف توني بايرن  حکومت محلي شامل مديريت امور عمومي هر محله بوسيله يک هيأت اجرايي از نمايندگان مردم محل است. چنين موجوديتي اگرچه در بسياري از موارد تابع حکومت مرکزي است ولي از قدرت تصميم‏گيري قابل ملاحظه‏اي برخوردار است. [Barney & Griffin; 1983; Page 1] بر اساس تعريف جان کلارک - که از صاحبنظران انگليسي در زمينه حکومت محلي است- حکومت محلي عبارت است از قسمتي از حکومت يک کشور يا ايالت که عمدتاً با موضوعاتي که مربوط به اداره امور اهالي يک محل است، به علاوه موضوعاتي که پارلمان براي آن تعيين مي‏کند سر و کار دارد و مطلوب آن است که بوسيله افراد محلي تحت انقياد حکومت مرکزي اداره شود. [مقيمي، 1382، ص 41]

بنابر تعريف ديگري، حکومت محلي در شکل توسعه يافته، سازماني است عمومي که در قسمتي از خاک يک کشورکه داراي قدرت عاليه سياسي يا شبيه آن مي‏باشد به موجب قوانين عمومي يا خصوصي تشکيل مي‏شود تا خدمات لازم را در آن محدوده خاص براي مردم ارائه دهد. ويژگي‏هاي حکومت‏هاي محلي آن است که داراي حاکميت يا قدرت عالي سياسي به معناي واقعي نمي‏باشند.. بعلاوه عبارت سازمان عمومي از آن جهت براي حکومت‏هاي محلي به کار مي‏رود که آنها را اولاً از سازمان‏هاي بخش خصوصي جدا کند و ثانياً آنها از سازمان‏هاي شبه عمومي يعني سازمان‏هاي خصوصي که برخي خدمات عمومي را بر عهده دارند کاملاً متمايز شوند. [شکيبامقدم، 1384، ص 153]

فهرست مطالب
‏    5
2-1- مقدمه    8
2-2- مديريت شهري    9
2-2-1- مفهوم مديريت شهري    9
2-2-2- وظايف مديريت شهري    14
2-3- ساختار مديريت شهري در ايران    17
2-3-1- سطح کلان مديريت شهري در ايران    17
2-3-2- سطح منطقه‏اي مديريت شهري    20
2-3-3- سطح محلي مديريت شهري    21
منابع    23

فهرست اشکال
شکل 1: سطوح مديريت شهري در ايران    18
شکل 2: ساختار مديريت شهري در ايران    23